Omgekeerd inzamelen levert meer grondstoffen op
De afvalscheiding verhogen naar 75 procent. Dat is het doel van omgekeerd inzamelen. Daarmee gaat het restafval omlaag van ongeveer 250 kilo per inwoner per jaar in 2014, naar 100 kilo in 2020. Per saldo komen er daardoor meer grondstoffen beschikbaar die opnieuw kunnen worden gebruikt, zoals plastics en GFT. De beoogde doelen zijn vastgelegd in het Uitvoeringsprogramma VANG Huishoudelijk Afval. Het gros van de gemeenten – ruim 90 procent – heeft maatregelen voor afval en grondstoffen vastgelegd in een plan. Meer dan de helft van de gemeenten heeft zowel een restafval- als een scheidingsdoelstelling. Dit blijkt uit een tussentijdse evaluatie van het Uitvoeringsprogramma VANG-HHA. Daarin is ook geprognotiseerd dat de gemiddelde hoeveelheid restafval in 2020 uitkomt op ongeveer 140 kilo per persoon per jaar in tegenstelling tot de beoogde 100.
Ondergrondse containers legen op basis van slimme technologie en IoT
Omgekeerd inzamelen betekent in de praktijk dat de frequentie voor de huis-aan-huisinzameling afneemt en dat ondergrondse containers vaker moeten worden geleegd. Om te voorkomen dat er meer wagens door de straat komen waardoor de overlast voor burgers toeneemt, worden de ondergrondse containers exact op het juiste moment geleegd bij de ideale vulgraad. Dit kan door intelligente optimalisatie, een combinatie van slimme technologieën en IoT (Internet of Things). Op basis van de vulgraadmeting worden de optimale routes berekend voor het legen van de ondergrondse containers. Hierdoor is de inzamelroute dagelijks anders, gebaseerd op de geregistreerde volmeldingen. Signaleren hoe vol een container is, kan op meerdere manieren, bijvoorbeeld door het aantal klepbewegingen of op basis van historische gegevens van eerder geregistreerde wegingen van de inhoud van containers.
Sensoren registreren vulgraad ondergrondse containers
Een andere mogelijkheid om de vulgraad van ondergrondse containers te registreren zijn sensoren. Rond de klok meet elke sensor een serie aan parameters, waaronder de diepte van de container en daarmee de hoeveelheid gestort afval. Die actuele vulgraad levert een voorspelling op wanneer containers moeten worden geleegd. Op basis hiervan wordt een optimale route berekend waarbij het minst aantal kilometers wordt gereden met de laagste CO2-uitstoot en het meest efficiënte inzamelmodel. Het systeem genereert op basis daarvan optimale routes die automatisch worden doorgezet naar de planning. Aan de hand daarvan worden de ritorders aangemaakt, ingepland en automatisch doorgezet naar de inzamelvoertuigen. Er worden niet alleen volle containers geleegd. Op basis van een serie aan ingewikkelde berekeningen – de algoritmes – adviseert het systeem bijvoorbeeld ook een naastgelegen container te legen, al is die ‘maar’ 75% vol. Daardoor wordt er met de beschikbare inzamelcapaciteit efficiënter ingezameld.
Voordelen intelligente optimalisatie
Het alleen legen van ondergrondse containers bij de ideale vulgraad is een van de grote voordeel van intelligente optimalisatie. Business consultant Natasja Vemmer van Omrin noemt het logischer plannen van routes als ander belangrijk pluspunt. "Het werk wordt eerlijker over de chauffeurs verdeeld die ook niet nog eens een keer naar de andere kant van de stad hoeven om een half volle ondergrondse container te legen”, zegt ze een interview met AMCS. “Omdat we daardoor efficiënter werken, scheelt dat wekelijks een wagen die we kunnen inzetten op een andere route of voor andere werkzaamheden. Ook zijn er door het plannen met route-optimalisatie minder klachten van inwoners. We hebben nu constant goed zicht op de vulgraad van de containers en wanneer ze moeten worden geleegd. Daardoor komen we eigenlijk bijna nooit meer te laat.”
Rust op de planning
Natasja noemt desgevraagd nog een belangrijk punt. "Als de planner ’s morgens begint, hoeft hij niet meer eerst te kijken welke containers er moeten worden geleegd. Dat werk is al voor hem gedaan, inclusief het op de optimale route zetten van de te legen containers. Dat scheelt niet alleen heel veel tijd, het geeft ook rust op de planning." De praktijk wijst bovendien uit dat door route-optimalisatie er minder werk is. Dat levert een tijdbesparing op waardoor mensen en materieel elders kunnen worden ingezet. Ook de milieuvoordelen zijn voor veel gemeenten een belangrijke reden de inzamelroutes te optimaliseren. Het aantal verkeersbewegingen daalt en daarmee het aantal gereden kilometers en de CO2-uitstoot waardoor de milieubelasting afneemt. Daarmee draagt intelligente optimalisatie tegelijkertijd zowel bij aan duurzaamheid van gemeenten als aan hun circulaire doelen.
