Lachgas is een kleurloos gas dat in verschillende industrieën wordt gebruikt, waaronder de medische, voedingsmiddelen-, auto- en elektronica-industrie. In de voedingsmiddelenindustrie wordt het vaak verkocht in bussen en gebruikt als drijfgas voor slagroom. De inhoud van zulke bussen wordt in de volksmond 'lachgas' genoemd en wordt soms misbruikt als recreatieve drug. Afgezien van de nadelige gevolgen voor de gezondheid, zet het gas in gevulde bussen uit als ze worden blootgesteld aan voldoende hitte, waardoor de bus kan versplinteren en een explosie en brand kunnen ontstaan.
Groeiend probleem van branden
Branden en explosies veroorzaakt door verkeerd weggegooide gasbussen, vapes en lithium-ion batterijen komen steeds vaker voor in inzamelvoertuigen, recycling- en energieterugwinningsinstallaties in Europa en Noord-Amerika.
Volgens een recent rapport heeft alleen al Veolia UK sinds januari 2023 te maken gehad met ongeveer 25 ernstige incidenten van explosies en schade bij energieterugwinningsinstallaties als gevolg van onjuist weggegooide gasbussen.
Alleen al in januari 2023 werd 4,7 ton lachgasafval ingezameld door regionale reinigingsdiensten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in België. Er werd ook opgemerkt dat de bussen steeds groter worden (tot 2 kg) als reactie op de grotere marktvraag. Drie Brusselse verbrandingsovens meldden dat ze hun activiteiten tot 48 uur stillegden nadat ze schade hadden opgelopen in hun ovens door het exploderen van deze grotere bussen in de extreme hitte.
Ook in Nederland ervaren inzamelaars veel vergelijkbare problemen. Zo hebben in 2023 exploderende lachgasbussen tot maarliefst 65 miljoen euro aan schade geleid (NOS.nl). Een probleem dat ontstaan is door het afschaffen van het statiegeld systeem voor de hervulbare cilinders.
Oproep tot controles en verboden
Afvalverwerkers hebben op de voorgrond gestaan bij het lobbyen voor controle op de verkoop van dergelijke bussen en de autoriteiten hebben hierop gereageerd.
In Brussel hebben verbrandingsinstallaties sanctiesingevoerd van een vijf dagen durend verbod voor inzamelaars die jerrycans in hun ladingen afval naar hun installaties brengen en van inzamelaars eisen dat ze hun ladingen inspecteren voordat ze worden verwijderd.
In de VS zijn er geen federale regels voor de verkoop van lachgas, maar sommige staten overwegen hun eigen beperkingen in te voeren.
In het Verenigd Koninkrijk is een verbod uitgevaardigd op het illegale bezit van lachgas vanwege de schadelijke gevolgen voor de gezondheid en de impact op asociaal gedrag. Dit verbod is verwelkomd door brancheorganisaties en recyclingbedrijven.
Richard Hulland, Chief Risk and Assurance Officer bij Veolia UK, zegt hierover: "We zijn blij met de recente wetswijziging, omdat bussen lachgas onder druk een ernstig milieu- en veiligheidsrisico vormen als ze verkeerd worden weggegooid, wat ons het afgelopen jaar £1,4 miljoen heeft gekost.
Stikstof en klimaatverandering
Afgezien van de nadelige gevolgen van onjuiste verwijdering voor de volksgezondheid en veiligheid, is het ook vermeldenswaardig dat lachgas ook een krachtig broeikasgas is dat bijdraagt aan klimaatverandering. Het houdt ongeveer 300 keer meer warmte vast dan CO2, en tast daarnaast de ozonlaag aan. Een correcte verwijdering van vaten zal daarom niet alleen de veiligheid verbeteren, maar ook de uitstoot verminderen en daarmee helpen om klimaatverandering te voorkomen.
AI-oplossingen voor slimmere en snellere detectie van (lach)gasflessen
Terwijl er gehoopt wordt dat het invoeren van controles op de verkoop van lachgasflessen het aantal branden zal verminderen, kijken veel recyclingbedrijven tegelijkertijd naar AI-gestuurde oplossingen om grotere gasflessen te detecteren op het inzamelpunt en tijdens de route collecties.
AMCS werkt samen met recyclingbedrijven om continu videobeelden te maken van de inhoud in de trechter van het inzamelvoertuig. Deze beelden worden doorgegeven aan onze AI-engine (AMCS Vision AI) die vervolgens wordt getraind om beelden van grote gasflessen te detecteren. Bij detectie wordt er een vroegtijdige waarschuwing in realtime aan de chauffeur van het inzamelvoertuig gegeven. Op deze manier kan er worden ingezet op een veiligere verwijdering en beheer van het ongewenst materiaal dat de wagen in komt. Met AMCS Vision AI kunnen ook 'hot spot'-gebieden en patronen langs ophaalroutes worden gedetecteerd om de operator meer inzicht te geven over locaties waar extra goed opgelet moet worden.
Met deze oplossing kunnen operators het risico op brand en explosies verkleinen en in sommige gebieden boetes vermijden.
Ken Tierney (Senior Product Manager) zegtover deze innovatie:
''AMCS Vision AI is een ander voorbeeld van kunstmatige intelligentie die zowel automatisering als inzichten biedt om de veiligheid en duurzaamheid voor onze klanten te maximaliseren. De onjuiste verwijdering van lachgasvaten vormt een duidelijk en aanwezig gevaar voor onze klanten en hun gemeenschappen, dus AMCS Vision AI biedt een extra beschermingslaag. ''
Lees hier meer over AMCS Vision AI, een oplossing die kan helpen bij het detecteren van gevaren zoals lachgasbussen, maar ook om verontreinigde recyclebare materialen en overvolle containers vroegtijdig te spotten.
AMCS Geautomatiseerd Contaminatie Management Brochure
Download onze brochure om te ontdekken hoe Vision AI-technologie zal helpen om besmetting te detecteren en te voorkomen